Cesarskie cięcie to alternatywny względem porodu naturalnego sposób rozwiązania ciąży. Ten zabieg chirurgiczny, polegający na przerwaniu ciągłości powłok brzusznych i macicy, wykonywany jest z licznych wskazań, wciąż budzących wśród niektórych lekarzy kontrowersje. Nadal trudno o jednoznaczny konsensus w tej sprawie w środowisku lekarskim. Najogólniejszy podział wskazań to wskazania do cesarskiego cięcia położnicze i pozapołożnicze (sercowo- naczyniowe, okulistyczne, neurologiczne, ortopedyczne oraz psychiczne).
Ginekologiczne wskazania do wykonania cesarskiego cięcia to:
- stan przedrzucawkowy
- główkowe położenie płodu
- nieprawidłowe położenie płodu przy trwającej czynności skurczowej
- brak postępu porodu
- łożysko przodujące
- ciąża mnoga
- zagrażające niedotlenienie płodu
- stan po operacjach macicy lub pochwy
- wypadnięcie pępowiny
- podejrzenie krwotoku wewnętrznego spowodowanego pęknięciem macicy.
Kiedy wykonać cesarskie cięcie
Wskazanie pozapołożnicze, ustalane indywidualnie dla każdej rodzącej, są coraz częstszą przyczyną wykonywania cesarskiego ciecia na przestrzeni ostatnich lat. Bez wątpienia najczęściej nadużywanymi są wskazania okulistyczne. Konsensus Polskiego Towarzystwa Okulistycznego wyróżnia następujące wskazania do przeprowadzenia cesarskiego cięcia: krótkowzroczność z neowaskularyzacją podsiatkówkową, retinopatia cukrzycowa, jaskra, przebyte lub zagrażające odwarstwienie siatkówki. Stany te mogą ulec nasileniu podczas porodu.
Wskazania ortopedyczne obejmują nieprawidłowości anatomiczne miednicy, natomiast kardiologiczne dotyczą występowania niewydolności krążenia w III lub IV stopniu zaawansowania choroby. Pulmonologiczne wskazania do przeprowadzenia cesarskiego cięcia warunkowane są okołoporodowymi wynikami gazometrii oraz stopniem zaawansowania niewydolności oddechowej (hiperwentylacją z towarzyszącą hipokapnią, spadkiem saturacji oraz zaburzeniami pH).
Neurologiczne schorzenia, mogące stanowić podstawę do rozwiązania ciąży drogą cesarskiego cięcia, obejmują guzy mózgu i krwawienia domózgowe. Są to stosunkowo rzadkie wskazania do cesarskiego cięcia. Równie rzadkie, a zarazem bardzo kontrowersyjne są przyczyny psychiatryczne; najpopularniejszym uzasadnieniem jest tokofobia, czyli znacznie nasilony lęk przed porodem, diagnozowany na podstawie subiektywnych odczuć ciężarnej.
Jak wskazują powyższe wytyczne, do rozwiązania ciąży drogą cesarskiego cięcia, muszą istnieć ścisłe wskazania medyczne, określane w bardzo jednoznaczny sposób i nie pozostawiające miejsca na nadinterpretację. Stale wzrastająca liczba wykonywanych cesarskich cięć prowokuje liczne, często burzliwe dyskusje w środowisku medycznym. Dokładna analiza aktualnego stanu zdrowia kobiety rodzącej, w interdyscyplinarnym gronie lekarskim to najlepszy sposób określenia planowych lub naglących wskazań do wykonania cesarskiego cięcia. Wyrażenie przez lekarza zgody na przeprowadzenie zabiegu cesarskiego cięcia na wyłączne życzenie rodzącej, bez jednoznacznych wskazań medycznych, to zawiniony błąd w sztuce lekarskiej.
Pierwszym i podstawowym wskazaniem do wykonania cesarskiego cięcia jest przede wszystkim ograniczenie bólu porodowego, który zwłaszcza przy szczupłej matce i dużym dziecku, może być nie do wytrzymania.
To co piszemy? Tylko takie pytanie zadał mi lekarz, jak zdecydowałam, że chcę mieć cesarskie cięcie. Więc nie piszcie o tym, że niby są jakieś wskazania, skoro każdy je może sobie wymyślić. Ja przyznam, że trochę zgłupiałam i mnie zatkało.